Κώστας Σημίτης: Το ιστορικό συνέδριο του ΠΑΣΟΚ το 1996 και η διαδοχή του Ανδρέα Παπανδρέου

Στις 18 Ιανουαρίου του 1996, ο Κώστας Σημίτης αναλάμβανε την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ και της κυβέρνησης, καθώς ο Ανδρέας Παπανδρέου παραιτήθηκε για λόγους υγείας από το Ωνάσειο.

Μετά από πιέσεις για ακυβερνησία, λόγω της πολύμηνης νοσηλείας του Ανδρέα Παπανδρέου, η Κ.Ο. του ΠΑΣΟΚ, κλήθηκε να επιλέξει ανάμεσα στους Κώστα Σημίτη, Ακη Τσοχατζόπουλο, Γεράσιμο Αρσένη και Γιάννη Χαραλαμπόπουλο.

Στον πρώτο γύρο, ο Κ. Σημίτης πήρε 57 ψήφους και ο Άκης Τσοχατζόπουλος 53. Ο Γεράσιμος Αρσένης έλαβε 50 και ο Ιωάννης Χαραλαμπόπουλος 11.

Η εξέλιξη αυτή θεωρήθηκε ότι ευνοεί τον Άκη Τσοχατζόπουλο καθώς οι συνεργάτες του υπολόγιζαν στις ψήφους των υποστηρικτών Αρσένη. Ωστόσο, ο Σημίτης ανέτρεψε τα προγνωστικά και επικράτησε με 86 έναντι 75 ψήφων του Άκη Τσοχατζόπουλου. Σημαντικό ρόλο διαδραμάτισαν οι εκσυγχρονιστές που συσπειρώθηκαν αλλά και οι Κ. Λαλιώτης και Γ. Παπανδρέου που τάχθηκαν στο πλευρό του.

Στις 22 Ιανουαρίου 1996 ο Κ. Σημίτης ορκίστηκε πρωθυπουργός προετοιμαζόμενος για το επικείμενο Συνέδριο του Ιουνίου. Μία εβδομάδα πριν το Συνέδριο, στις 23 Ιουνίου 1996, ο Ανδρέας Παπανδρέου πέθανε.

Σε ιδιαίτερα φορτισμένη ατμόσφαιρα, στις 30 Ιουνίου, πάνω από 5.000 μέλη του κόμματος συγκεντρώθηκαν στο Ολυμπιακό Στάδιο για το 4ο συνέδριο του κόμματος, από το οποίο θα προέκυπτε ο νέος πρόεδρός του.

Σημίτης και Τσοχατζόπουλος βρέθηκαν ξανά αντιμέτωποι. Το κλίμα μύριζε μπαρούτι καθώς η πλευρά Τσοχατζόπουλου ήθελε να πάει τη ρεβάνς, ο δε Κ. Σημίτης επεδίωκε την πλήρη επικράτηση, γνωρίζοντας ότι σε αντίθετη περίπτωση θα υφίστατο «ροκάνισμα» εκ των έσω. Εξ ου και το τελεσίγραφο που έστειλε στους συνέδρους: «Εάν δεν εκλεγώ πρόεδρος, θα παραιτηθώ και από πρωθυπουργός».

Μία φράση που σήκωσε έντονες αποδοκιμασίες, σφυρίγματα, ακόμη και… μούτζες από τους υποστηρικτές του Τσοχατζόπουλου, καθώς και κριτική από κορυφαία στελέχη του ΠΑΣΟΚ. O Kώστας Λαλιώτης, σε μια πύρινη ομιλία τάχθηκε υπέρ της διαρχίας. «Να προχωρήσετε στη λυτρωτική πράξη για όλο το ΠΑΣΟΚ, σε ένα διδυμο. Εσύ αγαπητέ Κώστα, ως πρωθυπουργός της χώρας και εσύ αγαπητέ Άκη ως πρόεδρος του Κινήματος. Αυτό είναι το δίδυμο» είχε πει.

Η κατάσταση ήταν τόσο τεταμένη που ακόμη και οι «ουδέτεροι» ανησύχησαν έντονα για διάσπαση του κόμματος.

Τελικά, η τακτική του Σημίτη… απέδωσε και με 2.732 ψήφους (53,77%) επικράτησε του Τσοχατζόπουλου που συγκέντρωσε 2.324 ψήφους (46,23%).

Αυτή ήταν η πρώτη μεγάλη νίκη του Σημίτη, ο οποίος κέρδισε στη συνέχεια και τις εθνικές εκλογές του 1996, αλλά και αυτές του 2000.