Γλυπτά Παρθενώνα: Νέα κινητικότητα -Στις 2 Δεκεμβρίου ο Μητσοτάκης στο Λονδίνο, τι προτείνει η επικεφαλής των Guggenheim

Η διευθύντρια όλων των Guggenheim και Πρόεδρος του Ιδρύματος, προτείνει μιλώντας στο περιοδικό Blue την επανένωση των Γλυπτών με οδηγό την Δωρεά Δ. Δασκαλόπουλου σε τέσσερα μουσεία του κόσμου, καθώς ανεβαίνουν ξανά οι ταχύτητες για το ζήτημα και ο Πρωθυπουργός ετοιμάζεται να θέσει το θέμα στον Βρετανό Πρωθυπουργό Κιρ Στάρμερ.

Οι προσδοκίες για όσα μπορούν να φέρουν οι συνομιλίες με τους Βρετανούς, αναφορικά με την επανένωση των Γλυπτών του Παρθενώνα έχουν ενισχυθεί. Αιτία, η νίκη των Εργατικών και τις δηλώσεις της Υπουργού Πολιτισμού ότι πρέπει να αλλάξει η νομοθεσία που περιορίζει τον επαναπατρισμό αρχαιοτήτων και έργων τέχνης που βρίσκονται στα βρετανικά μουσεία και όχι στις πραγματικές χώρες προέλευσης.

Μια τακτική που έδωσε ασύλληπτο πλούτο και δύναμη στα δημόσια μουσεία της χώρας, ενισχύοντας ταυτόχρονα τον αποικιακό χαρακτήρα τους σε μια εποχή που κάτι τέτοιο θεωρείται από πνιγηρό έως απαράδεκτο. Τώρα ούτε οι ίδιοι οι Βρετανοί πολίτες δεν θέλουν αυτό το βάρος στους ώμους τους. Το ηθικό βάρος.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης επισκέπτεται στις 2 Δεκεμβρίου το Λονδίνο και την Downing Street έχοντας ψηλά στην ατζέντα του το ζήτημα. Aν το σκεφθεί κανείς, είναι σαν να δίνει στο πιάτο ο Έλληνας Πρωθυπουργός στον Στάρμερ μια πρώτης τάξεως ευκαιρία να επικοινωνήσει σε όλο τον κόσμο το προφίλ ενός ηγέτη που ήρθε να διορθώσει τα κακώς κείμενα και να επενδύσει στην ηθική και στο δίκαιο σε μια χώρα που φέρει πάνω της το στίγμα της αποικιοκρατίας και της άτακτης φυγής από την αγκαλιά της Ευρώπης. Μια κατάσταση win-win.

Και μπορεί ο νέος διευθυντής του Βρετανικού Μουσείου, Νίκολας Κάλιναν να μιλά για τα Γλυπτά χαλαρά, κατά τη διάρκεια συνέντευξης στους Financial Times, ενώ δοκιμάζει τις τηγανίτες μήλου που έχουν σερβιριστεί στην δημοσιογράφο Jan Dalley, όμως το θέμα είναι ότι η απόφαση να γίνει το επόμενο βήμα, έστω και με συμβιβασμούς είναι ξεκάθαρο. Η δημοσιογράφος τον θεωρεί χαρακτηριστικά διπλωμάτη και αισιόδοξο.

Στην ουσία καθώς ολοκλήρωνε ένα λουκούλλειο γεύμα στο Café Deco, σχεδίασε το περίγραμμα μιας θετικής διάθεσης για συνεργασία. «Νομίζω πως όλοι θα ήθελαν να δουν μια συναρπαστική και καινοτόμο λύση. Κάτι έξω από τα τετριμμένα. Ξεκινώντας με τη σκέψη ότι όλα είναι πιθανά και με το ότι όσο εξελίσσεται η υπόθεση θα συζητήσουμε ρεαλιστικά. Δεν θα έλεγα πως δεν υπάρχει κάτι που δεν μπορεί να γίνει» . Μια απάντηση που στην ουσία δεν δίνει καμία πληροφορία.

«Τα πλάνα παίρνουν σάρκα και οστά όσο περνά ο καιρός. Ωστόσο, θα μιλούσα περισσότερο για μια εταιρική σχέση συνεργασίας, παρά για συζήτηση περί ιδιοκτησίας. Προσωπικά μου αρέσει να συνεργάζομαι. Αν μιλάμε σοβαρά για τον παγκόσμιο πολιτισμό, θα πρέπει να συνεργαστούμε. Δεν έχω μια ξεκάθαρη λύση, αλλά πρόκειται για μια συζήτηση που πρέπει να γίνει» ανέφερε.

Και ενώ στο Μέγαρο Μαξίμου ετοιμάζονται για το ταξίδι της 2ας Δεκεμβρίου και ο διευθυντής του Βρετανικού Μουσείου προβάρει διπλωματικές απαντήσεις, ενώ η βασική του βάσανος είναι η εξεύρεση ενός δις ευρώ για την ανακαίνιση του Βρετανικού Μουσείου, η σπουδαία Mariet Westermann, Πρόεδρος του Ιδρύματος Guggenheim, διευθύντρια του Guggenheim στη Νέα Υόρκη και επικεφαλής των μουσείων σε Μπιλμπάο, Βενετία και του νέου που οικοδομείται στο Άμπου Ντάμπι, δεν διστάζει να απαντήσει ευθέως και όχι διπλωματικά στην ερώτηση που της έκανε το περιοδικό Blue της Aegean, στο πλαίσιο μεγάλης συνέντευξης για τον νέο ρόλο της.

Μάλιστα συνδέει την υπόθεση των Γλυπτών – τίποτα δεν θα ήταν πιο συναρπαστικό για την ίδια, διαβεβαιώνει, από το να δει τα λευκά κενά στο Μουσείο της Ακρόπολης να καλύπτονται από τα πραγματικά Γλυπτά που λείπουν- με την ριζοσπαστική δωρεά του Δημήτρη Δασκαλόπουλου. Την δωρεά 350 έργων της διάσημης συλλογής του σε τέσσερα μουσεία: ΕΜΣΤ, Tate, Guggenheim Νέας Υόρκης και MCA του Σικάγο. Λέει χαρακτηριστικά στο περιοδικό Blue (σελίδες 74-84):

Ίσως ο πιο ισχυρός άνθρωπος στον χώρο των μουσείων, η διευθύντρια όλων των Guggenheim και Πρόεδρος του Ιδρύματος Mariet Westermann , μίλησε στο Blue φέρνοντας μια ιδιαίτερη πρόταση για τα Γλυπτά του Παρθενώνα. Και εξηγώντας πως ο Φρανκ Γκέρι ετοιμάζει το νέο Guggenheim, σαν φάρο που αναδύεται από τον Περσικό Κόλπο στις παρυφές της εμπόλεμης ζώνης. Γιατί πρέπει να συνεχίζουμε, να είμαστε ανθεκτικοί. Λέει μεταξύ άλλων για τα Γλυπτά:

"Ξέρεις, όσο το σκέφτομαι, επιστρέφω στα σχόλιά μου για τον Δημήτρη Δασκαλόπουλο, στη ριζοσπαστική του γενναιοδωρία. Ως διευθύντρια μουσείων του 21ου αιώνα, πιστεύω ότι ήταν πραγματικά σημαντική η εποχή που τα μουσεία δημιούργησαν τις συλλογές τους τον 19ο και τον 20ό αιώνα. Ήταν σημαντικό να γίνει με αυτόν τον τρόπο και για λόγους προστασίας των έργων τέχνης. Η Βρετανία και το Βρετανικό Μουσείο είχαν ξεκινήσει αυτή τη διαδικασία ήδη από τον 18ο αιώνα. Γνωρίζουμε ότι η διαδικασία συγκρότησης των συλλογών έχει πάρα πολλά στοιχεία ανισότητας, λανθασμένη εκπροσώπηση, γνωρίζουμε ότι αφαιρέθηκαν έργα ακόμα και αν κάποιοι υποστηρίζουν ότι είχαν την άδεια να το κάνουν. Υπάρχουν τόσα σχετικά παραδείγματα πέρα από τα Γλυπτά του Παρθενώνα. Επιστρέφω λοιπόν στην κίνηση του Δημήτρη Δασκαλόπουλου, για να σας εκφράσω την πεποίθησή μου ότι τα μουσεία του 21ου αιώνα. Πρέπει να στηρίζονται στην πολιτική της μοιρασιάς των συλλογών τους και όχι στη λογική δημιουργίας συλλογών. Φυσικά, τα Guggenheim θα συνεχίσουν να συλλέγουν, γιατί είναι σημαντικό να υποστηρίζουν τους καλλιτέχνες. Αλλά πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι έχουν γίνει πράξεις που δεν έπρεπε και ότι τα μουσεία μπορούν να ενωθούν και να βρουν διαδικασίες προκειμένου να μοιραστούν τις συλλογές τους με μακροχρόνια δάνεια».

Και όταν ερωτάται «να μοιραστούν τις συλλογές ακόμα και αν δεν έχει επιλυθεί το ζήτημα της ιδιοκτησίας;», απαντά: «Ναι. Ακόμα και αν τα κοινοβούλια ή οι άλλοι εμπλεκόμενοι μηχανισμοί δεν έχουν επιλύσει αυτά τα θέματα, δεν σημαίνει ότι δεν μπορείς να στείλεις τα έργα τέχνης με τη μορφή μακροχρόνιου δανεισμού. Τίποτα δεν θα ήταν πιο συναρπαστικό για μένα από το να δω την πλήρη επανένωση της μετόπης και των υπόλοιπων μελών των Γλυπτών του Παρθενώνα. Να δω τα λευκά κενά στο Μουσείο Ακρόπολης να καλύπτονται από τα πραγματικά Γλυπτά».