Η κοινωνία θέλει, ο ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ μπορεί;

Θα δανειστώ μια ατάκα του Ευκλείδη Τσακαλώτου ο οποίος κατά τη συζήτηση του προϋπολογισμού έτους 2018 είχε πει στη Βουλή πως ο ΣΥΡΙΖΑ ως κυβέρνηση, μοιάζει σαν φυματική σαρανταποδαρούσα με μηνίσκο στα εικοσιπέντε πόδια και παρόλα αυτά μπορεί να περάσει τον χαμηλό πήχη που έβαζε τότε η Νέα Δημοκρατία ως αντιπολίτευση. Το καλό νέο είναι πως ο ΣΥΡΙΖΑ πέρασε εύκολα εκείνον τον πήχη, το άσχημο, πως παρέμεινε φυματική σαρανταποδαρούσα με τα γνωστά προβλήματα υγείας και μετά το 2019 όταν ήταν εκείνος στην αντιπολίτευση. Επιπλέον, μετά το 2019 ο πήχης για τον ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ (μετά τη διεύρυνση) ήταν προφανώς ψηλότερα για δύο λόγους.

Πρώτον, γιατί απαλλαγμένος από την αποστολή διάσωσης της χώρας από την μνημονιακή μέγγενη, όφειλε ως αξιωματική αντιπολίτευση του 31,5% και εν δυνάμει επόμενη κυβέρνηση να παρουσιάσει στην κοινωνία το δικό του όραμα, το δικό του πολιτικό σχέδιο για το μέλλον. Σε μια δύσκολη περίοδο με το διεθνές σύστημα εκτός ισορροπίας λόγω των πολλαπλών ανθρωπιστικών κρίσεων (πανδημία, πόλεμος στην καρδιά της Ευρώπης, ενεργειακή φτώχια) αρκέστηκε σε καταγγελτικό λόγο που δεν αφορούσε την κοινωνία η οποία ζητούσε εναγωνίως διέξοδο. Είτε επίλεξε εκ νέου την όποια σταθερότητα της Νέας Δημοκρατίας, είτε δεν πήγε καν στην κάλπη έδειξε ότι το όποιο μήνυμα εξέπεμψε ο ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ δεν την αφορούσε. Προφανέστατα δεν φταίει η κοινωνία για αυτό. Σε έναν όλο και πιο ανασφαλή κόσμο δεν είναι δικαίωμα σου απλώς, είναι υποχρέωση σου να επιλέξεις συμμάχους ως Χώρα με ξεκάθαρη στρατηγική στόχευση. Η κοινωνία επιζητεί ασφάλεια, η οποία σε ένα παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον ξεκινά από το εξωτερικό και καταλήγει στις γειτονιές κάθε πόλης μέσω του τρίπτυχου, ανεργία, φτώχια, εγκληματικότητα. Σε πόλεις, όπως το Παρίσι με χωροταξικό ρατσισμό (γκέτο) και παρδαλή Αριστερά τύπου Μελανσόν, τα αποτελέσματα ήταν πρόσφατα και τραγικά. Η απάντηση του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ σε όλα αυτά που συμβαίνουν στην καρδιά της Ευρώπης με επιπτώσεις σε κάθε γειτονιά και κάθε σπίτι, ήταν το ρηχό επιχείρημα ότι η Ελλάδα δεν είναι το προκεχωρημένο φυλάκιο του ΝΑΤΟ. Κανείς δεν αγάπησε ξαφνικά το ΝΑΤΟ, αλλά η εξωτερική πολιτική διαπραγματεύεται εθνικά συμφέροντα και όχι συναισθήματα.

Δεύτερον, γιατί όφειλε μέσα σε ένα ομολογουμένως δυσμενές περιβάλλον για την Αριστερά διεθνώς, να δώσει τη δική του εκδοχή για την σύγχρονη μορφή της. Αν δεν συμβεί αυτό το δεύτερο δεν υπάρχει απολύτως καμία περίπτωση να συμβεί και το πρώτο. Τις μεταμοντέρνες φιλοσοφικές συζητήσεις για την εξέλιξη του Μαρξισμού τις ακούν ελάχιστοι και αφορούν ίσως ακόμα πιο ελάχιστους. Ρεαλιστικές και δίκαιες λύσεις σε σύγχρονα προβλήματα θέλει η κοινωνία και όχι θεωρητικές προσεγγίσεις σε αμφιλεγόμενες εμμονές. Κυρίως όμως απαιτεί ενιαίο και σύγχρονο πολιτικό λόγο. Ο σεβασμός της άποψης όλων των λουλουδιών που ανθίζουν μέσα σε ένα κόμμα είναι δείγμα δημοκρατίας. Το τελικό πολιτικό μήνυμα προς την κοινωνία όμως πρέπει να είναι σαφές και ξεκάθαρο. Οι αμφισημίες και οι θολές αναφορές δεν έχουν αποδοχή από ευρύτερα κοινωνικά στρώματα είτε είναι Δεξιές, είτε είναι Αριστερές.   

Και οι δύο προοπτικές είναι αλληλένδετες, απαιτούν πρωτίστως σοβαρή προσέγγιση των κοινωνικών αναγκών χωρίς ιδεοληψίες και προκαταλήψεις του προηγούμενου αιώνα, ο ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ απέτυχε και στις δύο με τα γνωστά αποτελέσματα. Εν ολίγοις γιατί, ως αντιπολίτευση είχε χειρότερες επιδόσεις από ότι σαν κυβέρνηση, με μια κοινωνία πολύ πιο απαιτητική και κριτική απέναντι του. Εκεί όμως που απέτυχε, από εκεί πρέπει να ξεκινήσει και μάλιστα από το δεύτερο γιατί το πώς διαμορφώνει κανείς τον εσωτερικό του χώρο, ακόμη και αν πρόκειται για το σπίτι του, πόσο μάλλον για έναν πολιτικό οργανισμό, δείχνει το πώς αντιλαμβάνεται τον κόσμο που τον περιβάλει, βασική προϋπόθεση για να μπορέσει να τον αλλάξει.

* Άρθρο του Αριστοτέλη Μπατιστάτου, Ταξιάρχου ε.α., για το Ελλάδα 24