Μπούκα: Η διεθνής κοινότητα παγωμένη από το μέγεθος της αγριότητας περιμένει κάποια εξήγηση!

Φρίκη! Γκρεμισμένα κτήρια, ρημαγμένες υποδομές, νεκροί πισθάγκωνα δεμένοι στους βαμμένους με το αίμα τους δρόμους, αποκεφαλισμένα και απανθρακωμένα πτώματα ανάμεσα στις πεταμένες από δω κι από κει σορούς, άψυχα σώματα σε κατεστραμμένα αυτοκίνητα, ομαδικοί τάφοι αμάχων, που ο πραγματικός τους αριθμός είναι προσώρας άγνωστος, συνθέτουν τις εικόνες μένους και βαρβαρότητας της ανθρώπινης φυλής, οι οποίες είδαν το φως της δημοσιότητας μετά την αποχώρηση των ρωσικών στρατευμάτων από την Μπούκα, ένα προάστιο του Κιέβου, της πρωτεύσας της Ουκρανίας. Η διεθνής κοινότητα παγωμένη από το μέγεθος της αγριότητας περιμένει κάποια εξήγηση. Ότι πρόκειται για έγκλημα πολέμου ουδείς το αμφισβητεί. Από ποιους όμως και γιατί;

Οι Ουκρανοί κατηγορούν τους Ρώσους εισβολείς στην χώρα τους για θηριωδίες, βασανιστήρια και εκτελέσεις αμάχων, προκειμένου να εκδικηθούν για τις απώλειές των ή για να κάμψουν το ηθικό των κατοίκων των πόλεων στις οποίες σπεύδουν να εισβάλουν. Οι Ρώσοι αρνούνται ότι τα στρατεύματά τους προέβησαν στην μαζική εκτέλεση αμάχων και ισχυρίστηκαν ότι πρόκειται για προβοκάτσια της Ουκρανίας, με σκοπό να τους εκθέσει στα μάτια της Δύσης έτσι, ώστε, διευρύνοντας  τις οικονομικές κυρώσεις που τους έχουν ήδη επιβληθεί, να τους εξαναγκάσει σε υποχώρηση.   

Πέρα από το ποια θεωρούν η Ουκρανία και η Ρωσία υπεύθυνη για την σφαγή των αμάχων, οι δυο χώρες συμφωνούν –τουλάχιστον στα λόγια– ότι θα πρέπει  να διεξαχθεί ουσιαστική έρευνα για το τι πράγματι συνέβη στην Μπούκα. Στην ανάγκη διερεύνησης του διαπραχθέντος εγκλήματος, που θα οδηγήσει στην λογοδοσία των υπευθύνων, συντάσσεται κατηγορηματικά η διεθνής κοινότητα. Ο Γενικός Γραμματεύς του ΟΗΕ, συγκλονισμένος από τις εικόνες των νεκρών αμάχων στην Μπούκα, θεωρεί επιβεβλημένη μια τέτοια έρευνα˙ η Ύπατη Αρμοστεία Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ επισημαίνει ότι ο εντοπισμός των μαζικών τάφων εγείρει σοβαρή υποψία για το ενδεχόμενο διάπραξης εγκλημάτων πολέμου και ως εκ τούτου είναι αναγκαίο να διαφυλαχθούν όλες οι αποδείξεις˙ η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης υποστηρίζει ότι απαιτείται επειγόντως ανεξάρτητη έρευνα, για την διενέργεια της οποίας  θα παρασχεθεί η απαραίτητη τεχνική και οικονομική στήριξη.

Το έγκλημα στην Μπούκα, εφόσον υπάρξει σταθερή και ανυποχώρητη βούληση διερεύνησής του, μπορεί να περιμένει κανείς ότι θα διαλευκανθεί και οι υπεύθυνοι για την σφαγή των αμάχων θα λογοδοτήσουν ενώπιον του αρμόδιου δικαστηρίου και θα υποστούν την ανάλογη τιμωρία. Θα μπορέσει άραγε, η διαλεύκανση του ανοσιουργήματος στην Μπούκα και η καταδίκη των υπευθύνων για την τέλεσή του να συντελέσουν ώστε να αποτραπεί η διάπραξη στο μέλλον εγκλημάτων πολέμου;

Το 1995 στην πόλη Σρεμπρένιτσα της Ανατολικής Βοσνίας Σέρβοι σκότωσαν σχεδόν 8.000 άμαχους μουσουλμάνους και τους έριξαν σε ομαδικούς τάφους. Επρόκειτο για την μεγαλύτερη σφαγή στην Ευρώπη μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο για την πρώην Γιουγκοσλαβία και το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης απεφάνθησαν ότι αυτό που έγινε στη Σρεμπρένιτσα ήταν γενοκτονία. Οι υπαίτιοι συνελήφθησαν και τιμωρήθηκαν.

Πέρασαν 27 χρόνια από το ανοσιούργημα της Σρεμπρένιτσα και σε μια άλλη περιοχή της Ευρώπης, στην Μπούκα, βλέπομε να διαπράττεται μια ακόμη σφαγή αμάχων, έστω κι αν υπάρχει το προηγούμενο της καταδίκης των υπευθύνων εγκλήματος πολέμου. Η πιθανότητα μιας καταδίκης, τελικά, δεν αποτρέπει την τέλεση εγκλημάτων πολέμου.

Υπάρχει στην φύση, λέει ο Βολταίρος, μια αλυσίδα αλληλοεξόντωσης: οι μύγες γεννιούνται για να φαγωθούν από τις αράχνες, οι αράχνες από τα χελιδόνια, τα χελιδόνια από τους αετομάχους, οι αετομάχοι από τους αετούς, οι αετοί να χτυπηθούν από τους ανθρώπους, οι άνθρωποι να αλληλοσκοτωθούν και να φαγωθούν από τα σκουλήκια. Ύστερα από τόσες χιλιετίες από την ώρα που δημιουργήθηκε ο άνθρωπος και όλους τους καρπούς που έδρεψε από την αξιοθαύμαστη παιδεία που καλλιέργησε εν τω μεταξύ, το φάσμα της καταστροφής του, ως του μοναδικού όντος στην γη που απειλείται από τον ίδιο τον εαυτό του, είναι πάντοτε μπροστά του. «Διήλθε θέρος», λέγει ο βιβλικός Ιερεμίας, «παρήλθεν άμητος (ο θερισμός) και ημείς ου διεσώθημεν»!           

* Άρθρο του Θεοδόση Πελεγρίνη, Πρώην Υφυπουργού Παιδείας, Έρευνας & Θρησκευμάτων και Πρώην Πρύτανη του ΕΚΠΑ, για το Ελλάδα 24